Müasir dövrdə sənaye, tikinti, kimya və digər riskli sahələrdə çalışan şəxslər üçün fərdi qoruyucu vasitələrin rolu danılmazdır. Bu vasitələr içərisində qoruyucu eynəklər, xüsusilə göz sağlamlığını qorumaq baxımından ön sıralarda yer alır. Gözlər insan orqanizminin ən həssas və zərif hissələrindən biri olduğu üçün, istənilən iş prosesində qorunması son dərəcə vacibdir. İşçi eynəkləri isə bu ehtiyacı qarşılayan, peşəkar fəaliyyət zamanı təhlükəsizliyi təmin edən ideal vasitələrdən biridir.

Niyə qoruyucu eynəklər istifadə olunmalıdır?

Gündəlik iş proseslərində gözlər bir çox təhlükəyə məruz qala bilər. Toz, kimyəvi maddələr, metal hissəcikləri, yüksək temperatur və parlaq işıq şüaları gözdə ciddi və bəzən geri dönməz fəsadlara səbəb ola bilər. Qoruyucu eynəklər bu riskləri minimuma endirmək üçün xüsusi olaraq hazırlanmışdır. Bu eynəklər, təhlükəli şəraitdə işləyən şəxslərə həm fiziki, həm də optik müdafiə təmin edir.

Əgər bir işçi qaynaq edirsə, ağac kəsirsə, kimyəvi maddələrlə təmasda olan laboratoriyada çalışırsa və ya tikinti meydanında fəallıq göstərirsə, o zaman işçi eynəkləri istifadə etmədən fəaliyyətə başlamaq, göz sağlamlığına qarşı ciddi təhlükə yaradır. Bu baxımdan qoruyucu eynəklər təkcə təhlükəsizlik aləti deyil, həm də peşəkar davranışın tərkib hissəsidir.

İşçi eynəkləri müxtəlif sahələr üçün fərqli modellərdə hazırlanır və hər biri konkret təhlükəyə qarşı qoruma funksiyası daşıyır. Bu eynəklər fərqli materiallardan, şəffaflıq dərəcələrindən və dizaynlardan ibarət olur. Aşağıda işçi eynəklərinin istifadə olunduğu başlıca sahələri qeyd edirik:

• Qaynaq işləri: Qaynaq zamanı yaranan şüalar, qığılcımlar və isti hissəciklər gözdə ciddi yanıq və zədə yarada bilər. Qaynaq eynəkləri, xüsusi filtrli və ya avtomatik qaralma funksiyalı modellərlə gözləri bu təhlükələrdən tam şəkildə qoruyur.

• Kimya laboratoriyaları: Turşular, alkalislər və digər kimyəvi maddələrin sıçraması gözü kor edə bilər. Bu sahədə istifadə olunan qapalı qoruyucu eynəklər həm sıçrayışdan, həm də buxarlardan müdafiə edir.

• Taxta və metal kəsim işləri: Fırlanan alətlərdən çıxan mikrozərbələr və qırıntılar yüksək sürətlə hərəkət edərək gözdə dərin zədələr aça bilər. Bu hallarda şüşə ekranlı iş eynəkləri mütləq istifadə edilməlidir.

• Tozlu və dumanlı mühitlər: Sement, gips, mişar tozları və buxarlı maddələr olan iş mühitlərində ventilyasiyalı işçi eynəkləri həm görməni təmin edir, həm də toz və qazların gözə daxil olmasının qarşısını alır.

Qoruyucu eynəklərin üstünlükləri

Qoruyucu eynəklər sıradan eynəklərdən fərqli olaraq həm dizayn, həm də funksionallıq baxımından daha üstün texnologiyalarla təchiz olunur. Bu eynəklərin bir çox üstünlükləri mövcuddur:

• Yüksək təhlükəsizlik: Göz ətrafını tam əhatə edən dizaynı ilə, istənilən istiqamətdən gələn zərbəyə qarşı müdafiə təmin edir.

• Erqonomik dizayn: Müasir işçi eynəkləri tənzimlənə bilən, yüngül və nəfəs alan materiallarla hazırlanır ki, bu da uzun müddətli istifadədə rahatlığı artırır.

• Optik dəqiqlik: Keyfiyyətli qoruyucu eynəklər buğlanma və görüntü pozulması yaratmadan tam aydın görmə imkanı yaradır.

• Davamlı materiallar: Çizilməyə və zərbəyə davamlı şüşə və plastik komponentlər, eynəyin ömrünü uzadır və dəyərini artırır.

Bu üstünlüklər, qoruyucu eynəkləri hər bir işçinin gündəlik istifadə etdiyi əsas təhlükəsizlik alətinə çevirir.

Qaynaq eynəkləri nə üçün fərqlidir?

Qaynaq prosesində göz, ultrabənövşəyi və infraqırmızı şüalarla birbaşa təmasda ola bilər. Bu isə ciddi yanıqlara, hətta göz qişasında daimi korluğa səbəb ola bilər. Buna görə də qaynaq eynəkləri xüsusi linzalar və filtrlərlə hazırlanır. Bu eynəklər:

• UV və IR şüalarına qarşı 100% müdafiə təmin edir.

• Avtomatik qaralan şüşələr işıq intensivliyinə görə tənzimlənir və operatora rahatlıq verir.

• Qığılcım və istilik qarşısında əriməyən materiallardan hazırlanır.

Qaynaq eynəyi, hər hansı digər işçi eynəyi ilə əvəz edilə bilməz, çünki burada şüa təhlükəsi fiziki zərbədən daha yüksək risk daşıyır.

---

İşçi eynəyi seçərkən nələrə diqqət etməli?

Doğru işçi eynəkləri seçmək işçinin təhlükəsizliyi qədər məhsuldarlığına da birbaşa təsir edir. Uyğun olmayan eynək narahatlıq yarada və istifadə olunmaması ilə nəticələnə bilər. Aşağıdakılar vacib seçim meyarlarıdır:

1. Sertifikatlaşdırma: Eynəyin CE, ANSI və ya digər beynəlxalq təhlükəsizlik standartlarına uyğun olması.

2. İş növünə uyğunluq: Açıq və ya qapalı dizayn, ventilyasiya sistemi, filtrli şüşələr və s.

3. Rahatlıq: Dərini qıcıqlandırmayan material, tənzimlənə bilən bantlar, uyğun burun dayaqları.

4. Antibuq (anti-fog) texnologiyası: Xüsusilə rütubətli və isti mühitlərdə görüntünün aydın qalmasını təmin edir.

5. Əlavə funksiyalar: UV qoruma, dəyişdirilə bilən şüşələr, günəşə qarşı filtr və s.

Bu amillər əsasında seçilmiş qoruyucu eynəklər, həm təhlükəsizliyi, həm də işçi rahatlığını maksimum səviyyədə təmin edir.

Qısacası, qoruyucu eynəklər iş mühitində göz sağlamlığını qorumaq üçün əsas vasitədir. İstər sənaye sahəsində çalışırsınız, istərsə də qaynaq və ya kimyəvi laboratoriyada, düzgün işçi eynəkləri sizi potensial təhlükələrdən qoruyacaq və peşəkar fəaliyyətinizin fasiləsiz davam etməsinə imkan yaradacaq.

Unutmayın – bir saniyəlik etinasızlıq illərlə çəkəcək bir göz zədəsinə səbəb ola bilər. Ona görə də hər zaman qoruyucu eynəklərdən istifadə edin və təhlükəsizlik qaydalarına əməl edin.

Qoruyucu eynəklərin düzgün istifadəsi və saxlanma qaydaları

İş mühitində istifadə olunan qoruyucu eynəklər, gözləri zərərli təsirlərdən qorumaq üçün nəzərdə tutulmuş vacib fərdi mühafizə vasitələridir. Lakin bu eynəklərin öz funksiyasını tam yerinə yetirməsi üçün doğru istifadə və müntəzəm qulluq olduqca vacibdir. Əks halda, ən keyfiyyətli işçi eynəkləri belə gözləri qorumaqda yetərsiz qala bilər.

İlk növbədə, qoruyucu eynəklər yalnız iş zamanı deyil, işdənkənar vaxtlarda da düzgün şəkildə saxlanmalıdır. Bir çox hallarda işçilər eynəkləri işlədikdən sonra açıq havada, xüsusilə birbaşa günəş şüaları altında buraxırlar. Bu isə linzaların və materialın keyfiyyətini azaldır, şüşənin rəngini dəyişə və optik şəffaflığını poza bilər. Eynəklər istiyə, rütubətə və toza qarşı qapalı bir qabda, ideal olaraq xüsusi qoruyucu eynək qutusunda saxlanmalıdır.

Eynəyin təmizliyi də onun ömrünü və qoruyucu təsirini birbaşa təsir edən amillərdəndir. Təsadüfi parça və ya kağız dəsmallarla silinən eynəklərin səthində xırda cızıqlar əmələ gələ bilər ki, bu da zamanla həm görüntünü pozur, həm də qoruyuculuğu azaldır. İşçi eynəkləri mütləq şəkildə antistatik və optik səthlər üçün nəzərdə tutulmuş xüsusi təmizləyici mayelər və yumşaq mikrofiber parça ilə təmizlənməlidir. Tozlu və yağlı mühitlərdə isə gündəlik təmizləmə tövsiyə olunur.

Bundan əlavə, eynəklərdə çizik, çat və ya deformasiya müşahidə olunarsa, onlar dərhal dəyişdirilməlidir. Çünki zədələnmiş qoruyucu eynəklər artıq təhlükəyə qarşı tam müdafiə təmin etmir və təhlükəsizlik baxımından risk yaradır. Eynəyi dəyişmək əvəzinə istifadəyə davam etmək, sonda daha ciddi göz zədələnmələri ilə nəticələnə bilər.

Bütün bu qaydalara əməl etməklə, işçi eynəkləri həm uzun müddət istifadə edilə bilər, həm də maksimum qoruyuculuq təmin edilmiş olar. İşə başlamazdan əvvəl hər bir işçinin qoruyucu eynəyini vizual şəkildə yoxlaması, təmizləməsi və düzgün formada taxması təhlükəsizlik mədəniyyətinin əsas hissəsidir.